1. SỰ CẦN THIẾT TRIỂN KHAI MÔ HÌNH CDIO TẠI KHOA TÀI NGUYÊN MÔI TRƯỜNG

Đề xướng CDIO mặc dù mới hình thành trên thế giới từ năm 2000, nhưng phát triển rất nhanh đến nay đã có 121 trường đại học uy tín là thành viên chính thức và rất nhiều trường khác đang áp dụng và chuẩn bị hoàn tất các thủ tục đăng ký thành viên Tổ chức CDIO Thế giới. Điều này đã khẳng định được tính đúng đắn và hiệu quả của việc áp dụng CDIO giúp nâng cao chất lượng đào tạo và đáp ứng như cầu xã hội và chuẩn mực đào tạo quốc tế.

Theo chủ trương chung của lãnh đạo Nhà trường, dạy học theo hướng tiếp cận CDIO là một điều kiện tiên quyết để Nhà trường đi đúng hướng trong quá trình phát triển theo đúng mục tiêu của mình. Mô hình CDIO đang vận dụng thành công những triết lí, quan điểm, lí thuyết tiến bộ về dạy học: tiếp cận năng lực; đào tạo đáp ứng nhu cầu xã hội; Hướng vào người học; Hướng tới mục tiêu giáo dục (GD) suốt đời; đảm bảo tính dân chủ, nhân văn trong GD; Hoạt động hóa và phát huy tính tự chủ của người học...Việc triển khai phương pháp tiếp cận CDIO ở các trường trên thế giới và ở Việt Nam ngày càng được mở rộng, và thể hiện rất đa dạng.

Đối từng ngành, từng môn học, phương pháp tiếp cận CDIO đã gợi ýnhững luận điểm quan trọng trong đổi mới cách xác định chuẩn đầu ra (CĐR), xây dựng nội dung chương trình và đổi mới phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng đào tạo theo hướng đáp ứng nhu cầu xã hội. Chương trình đào tạo Cử nhân môi trường là chương trình kỹ thuật đòi hỏi người được đào tạo sau khi tốt nghiệp đảm bảo đủ trình độ nghiệp vụ và chuyên môn nghề nghiệp (lí thuyết và/hoặc thực hành) để áp dụng vào thực tế công việc. Một cử nhân môi trường cần phải có những năng lực toàn diện theo CDIO có đủ trình độ kĩ thuật nghề nghiệp để phục vụ đắc lực cho sự nghiệp phát triển đất nước bao gồm tri thức, kĩ năng chuyên môn mà còn phát triển năng lực phương pháp, năng lực xã hội và năng lực cá thể. Đề xướng CDIO và 12 tiêu chuẩn nhằm cải cách toàn diện hoạt động đào tạo cử nhân môi trường trong bối cảnh nghề nghiệp và xã hội là một sự phù hợp tất yếu.

Ở góc độ lí luận dạy học, chúng ta tiếp cận CDIO để đề xuất một phương pháp, làm cơ sở lí thuyết cho việc vận dụng linh hoạt các luận điểm cơ bản của CDIO vào thực tiễn đào tạo các ngành nghề của khoa đảm bảo nâng cao được chất lượng dạy học đáp ứng nhu cầu xã hội. Theo chủ trương của Nhà trường, cách làm này không phải là phủ nhận hoàn toàn các phương pháp truyền thống, không phá vỡ cấu trúc hệ thống mà chúng ta sẽ phát triển các thành tố trong cấu trúc đó theo triết lí của phương pháp tiếp cận CDIO và của lí luận dạy học hiện đại, mô tả những thành tố đó một cách cụ thể để có thể vận dụng dễ dàng trong vai trò của một người giảng viên khi thiết kế và thực hiện bài học.

Mô hình giảng dạy theo tiếp cận CDIO phải giúp cho giảng viên tuân thủ các chuẩn mực về thiết kế dạy học và chuyển tải CĐR của chương trình trong từng bài giảng, từng hoạt động dạy học, với quy trình cụ thể đảm bảo việc thực hiện diễn ra thuận lợi, hiệu quả và phù hợp với điều kiện thực tiễn ở nước ta. Nguyên tắc này đòi hỏi toàn thể cán bộ giảng viên phải xem việc tiếp cận CDIO phải là một giải pháp hữu hiệu để nâng cao chất lượng đào tạo. Các giảng viên phải nhìn nhận toàn diện hơn về phương pháp giảng dạy và học tập cũng như cách đánh giá sinh viên.

Việc đào tạo cử nhân môi trường theo hướng tiếp cận CDIO sẽ gắn kết được cơ sở đào tạo với yêu cầu của người tuyển dụng, từ đó thu hẹp khoảng cách giữa đào tạo của nhà trường và yêu cầu của nhà sử dụng nguồn nhân lực; Giúp người học phát triển toàn diện với các kĩ năng cứng và kĩ năng mềm để nhanh chóng thích ứng với môi trường làm việc luôn thay đổi và thậm chí là đi đầu trong việc thay đổi đó; Giúp môn học và chương trình đào tạo được xây dựng và thiết kế theo một quy trình chuẩn; Các công đoạn quá trình đào tạo có tính liên thông và gắn kết khoa học chặt chẽ…

Hơn thế, việc áp dụng mô hình CDIO sẽ giúp Khoa Tài nguyên Môi trường nhanh chóng nâng cao chất lượng đào tạo nhằm đáp ứng nhu cầu xã hội và từng bước đạt chuẩn quốc tế hướng đến trong một vài năm tới sẽ có một số ngành đào tạo đạt được chuẩn kiểm định của AUN như chính định hướng của Nhà trường.

Đại biểu tham dự Hội thảo "Chương trình đào tạo - chuẩn đầu ra CDIO đáp ứng nhu cầu xã hội ngành Tài nguyên Môi trường"

2. THÁCH THỨC GẮN VỚI THỜI CƠ

Thuận lợi lớn nhất khi triển khai CDIO tại Khoa Tài nguyên Môi trường là Nhà trường luôn có những chính sách tốt; tạo cơ chế thuận lợi cho công tác triển khai CDIO.

Thứ hai, Trường Đại học Thủ Dầu Một nằm trên địa bàn tỉnh Bình Dương, một trong những tỉnh phát triển mạnh về công nghiệp, dịch vụ, kinh tế, xã hội,... đây là bối cảnh thuận lợi cho công tác triển khai CDIO đối với ngành Môi trường.

Thứ ba, thực tế đã có khoa Môi Trường Trường Đại học Singapore Polytechnic, Khoa Tài nguyên Môi Trường Đại học Duy Tân, Khoa Tài nguyên Môi Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Thành phố Hồ Chí Minh đã và đang thực hiện thành công mô hình đào tạo theo hướng tiếp cận CDIO. Chúng ta hoàn toàn có những cơ hội, điều kiện để học hỏi, thăm quan những mô hình này khi triển khai tại khoa Môi trường Đại học Thủ Dầu Một.

Khó khăn lớn nhất trong quá trình triển khai là yếu tố con người. Vì yếu tố quyết định cho sự thành công của CDIO là đạt được sự đồng thuận, sự quyết tâm và sự tâm huyết của đa số các giảng viên, mà đặc biệt là Ban Lãnh đạo Khoa. Nhưng chính điều này lại là thuận lợi của Khoa môi trường khi đội ngũ giảng viên khoa Môi trường đa số là trẻ, có năng lực, năng động, chịu khó học tập, dám đổi mới để không ngừng nâng cao chất lượng giảng dạy. Khoa Môi trường là tập thể có truyền thống đoàn kết, vì việc chung… điều này sẽ là một nhân tố quyết định sự thành công khi triển khai CDIO tại Khoa. Đặc biệt Ban Lãnh đạo Khoa phải là những người am hiểu và nắm vững quy trình của CDIO để chỉ đạo cho các giảng viên thực hiện.

Đại biểu chụp hình lưu niệm tại Hội thảo

Bằng việc hội tụ đủ ba yếu tố về thiên thời, địa lợi và nhân hòa, tin chắc rằng trong thời gian đến, Khoa Tài nguyên Môi trường sẽ triển khai thành công mô hình CDIO trong đào tạo và phát huy tối đa thực lực nội tại của Khoa, xứng đáng là đơn vị tiêu biểu của Nhà trường trong những năm qua.