TIN TỨC
Tài liệu điện tử và việc tìm kiếm tài liệu điện tử trong học tập, nghiên cứu của sinh viên, học viên
30/10/2025 16:32 — 51
Ngày nay, với sự phát triển của kỹ thuật công nghệ, hầu hết các thư viện đã và đang nỗ lực phát triển những cơ sở dữ liệu trực tuyến để phục vụ người dùng một cách tiện lợi và hiệu quả. Cơ sở dữ liệu trực tuyến có thể gồm những tài liệu truyền thống (sách in, báo in, hồ sơ văn bản…) được số hóa, hoặc các tài liệu có nguồn gốc kỹ thuật số (sách điện tử, tạp chí xuất bản mở, video bài giảng…). Bên cạnh các thư viện, nhiều cơ quan khoa học và giáo dục cũng dành nguồn lực lớn đầu tư xây dựng các cơ sở lưu trữ tài liệu, ấn phẩm để cung cấp cho người dùng nhiều cấp độ khác nhau. Với các trường đại học, nhất là sinh viên, học viên, khi phải gánh vác trên vai vô số bài tập, thì việc tìm kiếm và sử dụng nguồn tài liệu điện tử không còn là vấn đề yêu thích mà trở thành nhiệm vụ đầy thách thức. Việc nhận diện các tài liệu điện tử, tích lũy bí quyết tìm kiếm và sử dụng không chỉ có lợi ích ngay trong quá trình hoàn thành nhiệm vụ học tập mà còn trau dồi năng lực tự học, tạo được hành trang phát triển bản thân trong thời đại hội nhập toàn cầu.
1. Các loại tài liệu điện tử phổ biến cho sinh viên, học viên
Tài liệu điện tử là những tài liệu được truy cập bằng máy tính hoặc các thiết bị điện tử (điện thoại, máy đọc sách), cung cấp một tập hợp dữ liệu gồm từ các dạng như sách điện tử, tạp chí điện tử, cơ sở dữ liệu trực tuyến, kho lưu trữ kỹ thuật số, bộ sưu tập đa phương tiện…. Những tài liệu này rất quan trọng đối với hoạt động học tập, nghiên cứu ở trường đại học. Các loại tài liệu điện tử quan trọng đối với quá trình học tập, nghiên cứu của sinh viên, học viên là:
a) Sách điện tử
Sách điện tử là bản sao kỹ thuật số của sách in, hoặc ấn phẩm được xuất bản điện tử, có thể được lưu trữ trên máy tính hoặc thiết bị đọc sách điện tử. Sách điện tử có những ứng dụng độc đáo trong nghiên cứu và học tập nhờ khả năng tìm kiếm và tính linh hoạt của chúng. Bạn có thể dễ dàng tải xuống một hoặc nhiều quyển điện tử từ các thư viện hoặc cơ sở dữ liệu của tổ chức học thuật qua Internet, lưu trữ và đọc chúng trên các thiết bị điện tử như máy đọc sách điện tử, máy tính bảng, điện thoại thông minh và máy tính. Khác với sách in, sách điện tử là một tệp văn bản, có thể đọc trên màn hình. Bạn có thể sử dụng các tính năng điều chỉnh kích thước văn bản, kiểu phông chữ để có trải nghiệm thỏa mái trong khi đọc. Bạn cũng có thể sử dụng chức năng tìm kiếm và khả năng thêm ghi chú các từ, cụm từ cụ thể trong nội dung. Ngoài tiện ích giúp bạn mang theo một “thư viện” ở bên mình bằng cách lưu trữ trong thiết bị hoặc lưu trữ đám mây, sách điện tử còn là một lựa chọn thay thế cho sách in với đặc tính thân thiện với môi trường và không bị tác động bởi thời gian như khi phải lưu trữ sách in trong các thư viện truyền thống.
1. Các loại tài liệu điện tử phổ biến cho sinh viên, học viên
Tài liệu điện tử là những tài liệu được truy cập bằng máy tính hoặc các thiết bị điện tử (điện thoại, máy đọc sách), cung cấp một tập hợp dữ liệu gồm từ các dạng như sách điện tử, tạp chí điện tử, cơ sở dữ liệu trực tuyến, kho lưu trữ kỹ thuật số, bộ sưu tập đa phương tiện…. Những tài liệu này rất quan trọng đối với hoạt động học tập, nghiên cứu ở trường đại học. Các loại tài liệu điện tử quan trọng đối với quá trình học tập, nghiên cứu của sinh viên, học viên là:
a) Sách điện tử
Sách điện tử là bản sao kỹ thuật số của sách in, hoặc ấn phẩm được xuất bản điện tử, có thể được lưu trữ trên máy tính hoặc thiết bị đọc sách điện tử. Sách điện tử có những ứng dụng độc đáo trong nghiên cứu và học tập nhờ khả năng tìm kiếm và tính linh hoạt của chúng. Bạn có thể dễ dàng tải xuống một hoặc nhiều quyển điện tử từ các thư viện hoặc cơ sở dữ liệu của tổ chức học thuật qua Internet, lưu trữ và đọc chúng trên các thiết bị điện tử như máy đọc sách điện tử, máy tính bảng, điện thoại thông minh và máy tính. Khác với sách in, sách điện tử là một tệp văn bản, có thể đọc trên màn hình. Bạn có thể sử dụng các tính năng điều chỉnh kích thước văn bản, kiểu phông chữ để có trải nghiệm thỏa mái trong khi đọc. Bạn cũng có thể sử dụng chức năng tìm kiếm và khả năng thêm ghi chú các từ, cụm từ cụ thể trong nội dung. Ngoài tiện ích giúp bạn mang theo một “thư viện” ở bên mình bằng cách lưu trữ trong thiết bị hoặc lưu trữ đám mây, sách điện tử còn là một lựa chọn thay thế cho sách in với đặc tính thân thiện với môi trường và không bị tác động bởi thời gian như khi phải lưu trữ sách in trong các thư viện truyền thống.
.jpg)
Hình ảnh giao diện đọc sách điện tử tại Websach – NXB Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh
b) Tạp chí điện tử
Tạp chí điện tử là phiên bản trực tuyến của các tạp chí truyền thống. Tạp chí điện tử cũng có các tính năng như liên kết siêu văn bản. Bạn có thể truy cập tạp chí điện tử từ bất kỳ đâu có kết nối Internet mà không bị giới hạn ở thư viện truyền thống. Bạn cũng có thể nhanh chóng tìm kiếm nội dung của tạp chí điện tử bằng từ khóa thuận tiện hơn nhiều so với phiên bản in. Bài viết trong tạp chí điện tử có thể được tải xuống dưới dạng PDF hoặc xem ở định dạng HTML để đọc ngoại tuyến, đồng thời cho phép các yếu tố tương tác hoặc sao chép trung thực phiên bản in. Ngày nay, có rất nhiều tạp chí điện tử phục vụ người đọc hoàn toàn miễn phí với hình thức xuất bản mở, một số tạp chí điện tử có đôi chút giới hạn với yêu cầu bạn đọc phải đăng ký, hoặc có thể được cung cấp thông qua thư viện. Sử dụng tạp chí điện tử vô cùng hữu ích trong học tập và nghiên cứu vì đây là những địa chỉ cung cấp quyền truy cập kịp thời và đáng tin cậy tới những nội dung được bình duyệt chất lượng.
c) Cơ sở dữ liệu trực tuyến
Cơ sở dữ liệu trực tuyến là các kho thông tin của các cơ quan khoa học và giáo dục, thường được tổ chức dưới dạng một cổng thông tin điện tử. Các cổng thông tin này cung cấp cơ sở dữ liệu nghiên cứu trực tuyến và tài nguyên học thuật cho người dùng quyền truy cập vào bộ sưu tập các tạp chí khoa học, sách điện tử, luận văn, tập san khoa học thuộc nhiều lĩnh vực, nhiều nội dung. Các cơ sở dữ liệu này hầu hết được thiết kế để tìm kiếm nâng cao, quản lý trích dẫn và chia sẻ tài liệu nhằm hỗ trợ các nhà nghiên cứu và sinh viên. Không giống như cơ sở dữ liệu cục bộ trên một máy tính, cơ sở dữ liệu trực tuyến có thể truy cập từ bất kỳ đâu có kết nối Internet và thường được lưu trữ trên đám mây. Các cơ sở dữ liệu này được sử dụng để lưu trữ, xử lý và truy xuất nhiều loại thông tin khác nhau cho mọi thứ, từ nghiên cứu học thuật đến thương mại điện tử và hoạt động kinh doanh. Cơ sở dữ liệu của Nhà xuất bản ProQuest, Cơ sở dữ liệu quốc gia về khoa học và công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) là những cơ sở dữ liệu trực tuyến điển hình cho loại hình dữ liệu trực tuyến. Ví dụ, qua cổng thông tin của ProQuest, bạn đọc có thể truy cập đến hơn 100.000 luận văn (toàn văn) trong các lĩnh vực kinh doanh, tâm lý học, khoa học vật lý, sức khỏe, giáo dục; hơn 455.000 bài báo nghiên cứu; hàng triệu báo cáo công ty, báo cáo thị trường và ngành được cập nhật…
d) Lưu trữ kỹ thuật số
Tài liệu lưu trữ kỹ thuật số là hình thức bảo quản các tài liệu lịch sử, sách và tài liệu quý hiếm dưới dạng điện tử để chúng có thể dễ dàng truy cập và gìn giữ lâu dài. Dự án Gutenberg là thư viện trực tuyến có hơn 75.000 sách điện tử miễn phí, hay thư viện số HathiTrust hiện đang lưu trữ hơn 18 triệu tài liệu số hóa đã giúp việc truy cập tài liệu lưu trữ trở nên tương đối đơn giản. Tài liệu lưu trữ kỹ thuật số có thể bao gồm cả các tệp có nguồn gốc kỹ thuật số và các phiên bản số hóa của tài liệu vật lý như sách, báo, các tệp âm thanh, hình ảnh, video để sử dụng trong tương lai. Không giống như bản sao lưu đơn giản, bản sao lưu này được thiết kế để lưu trữ lâu dài, đảm bảo thông tin vẫn có thể truy cập và sử dụng được trong nhiều năm hoặc thậm chí nhiều thập kỷ. Tài liệu lưu trữ kỹ thuật số cho phép người dùng tiếp cận nhiều tài liệu lịch sử mà không cần phải đến thư viện hoặc kho lưu trữ; cung cấp giải pháp an toàn và hiệu quả cho doanh nghiệp để lưu trữ hồ sơ nhằm tuân thủ pháp luật, dịch vụ khách hàng và duy trì hoạt động; các thư viện sử dụng kho lưu trữ kỹ thuật số để bảo tồn và chia sẻ tài nguyên với nhiều đối tượng hơn….
e) Tài liệu đa phương tiện
Tài liệu đa phương tiện đã và đang đượng ứng dụng rộng rãi trong học tập và giảng dạy. Hầu hết các thư viện sử dụng các nguồn tài liệu này để thúc đẩy các phương pháp học tập hiện đại, đặc biệt là trong các lĩnh vực như nghệ thuật, y học và kỹ thuật. Các nguồn tài liệu này có thể bao gồm video bài giảng, podcast, chương trình mô phỏng, bài thuyết trình kỹ thuật số. Tài liệu đa phương tiện có lợi thế trong việc tăng cường sự hiểu biết, cải thiện khả năng ghi nhớ và đáp ứng các phong cách học tập khác nhau bằng cách thu hút cả giác quan thị giác và thính giác. Trong môi trường giáo dục đại học, tài liệu đa phương tiện thường dùng có thể là các mô đun học tập điện tử tương tác, sách điện tử có video kèm theo và các yếu tố tương tác, các bài thuyết trình kết hợp slide với văn bản và hình ảnh, thường có thành phần âm thanh hoặc video, trải nghiệm thực tế ảo (trải nghiệm nhập vai đưa người học vào nhiều môi trường khác nhau). Tài liệu đa phương tiện mang lại nhiều lợi ích, giúp người dùng hứng thú hơn so với các tài liệu truyền thống chỉ có văn bản hay việc kết hợp thông tin hình ảnh và âm thanh có thể giúp sinh viên nắm bắt các chủ đề phức tạp một cách dễ dàng hơn; tăng cường trí nhớ và phù hợp với nhiều phong cách học tập khác nhau.
2. Các địa chỉ cung cấp tài liệu điện tử tiện lợi trong nước
Hòa nhập xu thế đổi mới trong thời đại kỹ nghệ 4.0, các tổ chức thư viện của Việt Nam, cùng nhiều cơ quan khoa học và giáo dục đang tích cực tham gia xây dựng các kho lưu trữ sách, bài báo, luận án và các tài liệu học thuật phục vụ cho nhu cầu học tập, nghiên cứu. Nhiều trường đại học đã và đang dành nguồn lực lớn xây dựng nguồn học liệu số, tạo điều kiện cho sinh viên và giảng viên sử dụng Internet và tài liệu điện tử cũng như các dịch vụ thư viện và thông tin khác. Đối với sinh viên, học viên, việc nằm lòng địa chỉ một số cơ sở cung cấp tài liệu điện tử sẽ là một lợi thế không nhỏ trong quá trình học tập. Thư viện Quốc gia Việt Nam, Thư viện Khoa học Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh, Cơ sở dữ liệu quốc gia về khoa học và công nghệ, Tạp chí khoa học Việt Nam trực tuyến… là những địa chỉ hữu ích trong việc tìm kiếm tài liệu điện tử phục vụ học tập mà sinh viên, học viên không thể bỏ qua.
Thư viện Quốc gia Việt Nam là một trong những địa chỉ có nguồn tài liệu số hóa phong phú phục vụ người đọc trực tuyến. Theo dữ liệu của tổ chức, dữ liệu số toàn văn do thư viện tự tạo lập và thu nhận lưu chiểu bao gồm hơn 190.000 tên (tên sách, số báo), tương đương gần 12 triệu trang. Truy cập vào trang web của Thư viện Quốc gia Việt Nam, người đọc dễ dàng tiếp cận trên 32.000 luận án tiến sĩ (truy cập tại: http://luanan.nlv.gov.vn), 1.952 cuốn Hán Nôm (truy cập tại: http://hannom.nlv.gov.vn), 9.000 cuốn sách bộ sưu tập Đông Dương (truy cập toàn văn tại: http://sach.nlv.gov.vn), 135.000 số báo, tạp chí Đông Dương (truy cập toàn văn tại: http://baochi.nlv.gov.vn), 338 cuốn sách tiếng Anh viết về Việt Nam. Ngoài ra thư viện còn bộ bộ sưu tập đĩa CD/DVD 3.900 đĩa (truy cập nội bộ), cơ sở dữ liệu trực tuyến, e-book do thư viện mua quyền sách điện tử từ IGroup Publishing, SpringerNature; các CSDL bài báo trực tuyến Wilson, ProQuest, SAGE Journal...
Thư viện khoa học Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh là một thư viện công cộng có nguồn tài liệu điện tử phong phú, rất hữu ích cho học tập, nghiên cứu sinh viên, học viên. Trong những năm gần đây, thư viện đẩy mạnh công tác số hóa và xây dựng cơ sở dữ liệu điện tử. Đến nay, nguồn dữ liệu điện tử của thư viện lên tới gần 40.000 tiêu đề, bao gồm sách, luận án, hình ảnh, tài liệu media, sách nói… Trong đó, 28.380 tiêu đề có nguồn gốc tài liệu in được số hóa, 6.657 tài liệu có nguồn gốc xuất bản điện tử. Truy cập vào trang web của thư viện tại địa chỉ https://phucvu.thuvientphcm.gov.vn/, người đọc dễ dàng tiếp cận 1.563 tựa sách, tuyển tập trong đó có không ít giáo trình và tài liệu tham khảo cần thiết với sinh viên, học viên, 3,757 luận án tiến sĩ, 1.427 quyển sách Hán Nôm quý hiếm, trên 25.000 bài báo, tạp chí được đọc và có thể tải về một cách thuận lợi.
Cơ sở dữ liệu quốc gia về khoa học và công nghệ được xây dựng và quản lý tập trung tại Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ quốc gia. Ba loại tài liệu điện tử được lưu trữ và phục vụ toàn văn, hoàn toàn miễn phí ở đây gồm: cơ sở dữ liệu về nhiệm vụ khoa học và công nghệ, cơ sở dữ liệu về công bố khoa học và công nghệ Việt Nam, cơ sở dữ liệu về tổ chức nghiên cứu và phát triển. Đến nay, cơ sở dữ liệu về nhiệm vụ khoa học và công nghệ đã lưu trữ thông tin kết quả nghiên cứu của 67.696 nhiệm vụ khoa học công nghệ quốc gia; cơ sở dữ liệu về công bố khoa học và công nghệ Việt Nam có 415.685 bản ghi toàn văn, hầu hết là bài báo khoa học đăng tải trên các tạp chí khoa học trong nước và quốc tế; cơ sở dữ liệu về tổ chức nghiên cứu và phát triển có 895 bản ghi thông tin các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. Bạn đọc có thể dễ dàng khai tháng tài liệu điện tử tại địa chỉ: https://sti.vista.gov.vn/.
Tạp chí khoa học Việt Nam trực tuyến cũng là một cơ sở dữ liệu cho phép người đọc tiếp cận tri thức khoa học được xuất bản tại Việt Nam và nâng cao hiểu biết của thế giới về nền học thuật của Việt Nam. Cơ sở dữ liệu này do Cục Thông tin, Thống kê (Bộ Khoa học và Công nghệ) phát triển từ năm 2006, với sự hỗ trợ và hợp tác của Mạng Ấn phẩm Khoa học Quốc tế (INASP). Đến nay, đã có 178 tạp chí khoa học Việt Nam đăng ký tham gia, đăng tải dữ liệu toàn văn dưới định dạng PDF trên website tên miền https://vjol.info.vn/. Tạp chí Khoa học Đại học Thủ Dầu Một đã tham gia từ năm 2014 và cập nhật toàn bộ 77 kỳ phát hành của tạp chí trên trang web này. Bạn đọc có thể truy cập, tải về để sử dụng hàng trăm bài báo khoa học, từ nhiều lĩnh vực khoa học khác nhau để sử dụng trong quá trình học tập và nghiên cứu.
Kết luận
Trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0, việc tìm kiếm tài liệu điện tử phục vụ học tập, nghiên cứu của sinh viên, học viên không chỉ là một giải pháp tiện lợi, giảm chi phí đáng kể. Những nguồn tài liệu điện tử này còn giúp sinh viên, học viên tiếp cận nội dung đa dạng, tài liệu học tập chất lượng cao. Hãy tìm kiếm nguồn cung cấp tài liệu điện tử chính thức, an toàn cùng với các giải pháp đi kèm với các tính năng ưu việt và nhiều lợi ích như truy cập không giới hạn, tiết kiệm chi phí và thời gian, trải nghiệm đọc nâng cao, tùy chọn tùy chỉnh, khả năng chia sẻ và công cụ phân tích. Sinh viên, học viên hãy trở thành người dùng tiên phong, thường xuyên tìm kiếm thông tin từ các nguồn tài liệu điện tử phục vụ học tập và nghiên cứu để tạo nên lợi thế trong học tập.
TÀI LIỆU THAM KHẢOTạp chí điện tử là phiên bản trực tuyến của các tạp chí truyền thống. Tạp chí điện tử cũng có các tính năng như liên kết siêu văn bản. Bạn có thể truy cập tạp chí điện tử từ bất kỳ đâu có kết nối Internet mà không bị giới hạn ở thư viện truyền thống. Bạn cũng có thể nhanh chóng tìm kiếm nội dung của tạp chí điện tử bằng từ khóa thuận tiện hơn nhiều so với phiên bản in. Bài viết trong tạp chí điện tử có thể được tải xuống dưới dạng PDF hoặc xem ở định dạng HTML để đọc ngoại tuyến, đồng thời cho phép các yếu tố tương tác hoặc sao chép trung thực phiên bản in. Ngày nay, có rất nhiều tạp chí điện tử phục vụ người đọc hoàn toàn miễn phí với hình thức xuất bản mở, một số tạp chí điện tử có đôi chút giới hạn với yêu cầu bạn đọc phải đăng ký, hoặc có thể được cung cấp thông qua thư viện. Sử dụng tạp chí điện tử vô cùng hữu ích trong học tập và nghiên cứu vì đây là những địa chỉ cung cấp quyền truy cập kịp thời và đáng tin cậy tới những nội dung được bình duyệt chất lượng.
c) Cơ sở dữ liệu trực tuyến
Cơ sở dữ liệu trực tuyến là các kho thông tin của các cơ quan khoa học và giáo dục, thường được tổ chức dưới dạng một cổng thông tin điện tử. Các cổng thông tin này cung cấp cơ sở dữ liệu nghiên cứu trực tuyến và tài nguyên học thuật cho người dùng quyền truy cập vào bộ sưu tập các tạp chí khoa học, sách điện tử, luận văn, tập san khoa học thuộc nhiều lĩnh vực, nhiều nội dung. Các cơ sở dữ liệu này hầu hết được thiết kế để tìm kiếm nâng cao, quản lý trích dẫn và chia sẻ tài liệu nhằm hỗ trợ các nhà nghiên cứu và sinh viên. Không giống như cơ sở dữ liệu cục bộ trên một máy tính, cơ sở dữ liệu trực tuyến có thể truy cập từ bất kỳ đâu có kết nối Internet và thường được lưu trữ trên đám mây. Các cơ sở dữ liệu này được sử dụng để lưu trữ, xử lý và truy xuất nhiều loại thông tin khác nhau cho mọi thứ, từ nghiên cứu học thuật đến thương mại điện tử và hoạt động kinh doanh. Cơ sở dữ liệu của Nhà xuất bản ProQuest, Cơ sở dữ liệu quốc gia về khoa học và công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) là những cơ sở dữ liệu trực tuyến điển hình cho loại hình dữ liệu trực tuyến. Ví dụ, qua cổng thông tin của ProQuest, bạn đọc có thể truy cập đến hơn 100.000 luận văn (toàn văn) trong các lĩnh vực kinh doanh, tâm lý học, khoa học vật lý, sức khỏe, giáo dục; hơn 455.000 bài báo nghiên cứu; hàng triệu báo cáo công ty, báo cáo thị trường và ngành được cập nhật…
d) Lưu trữ kỹ thuật số
Tài liệu lưu trữ kỹ thuật số là hình thức bảo quản các tài liệu lịch sử, sách và tài liệu quý hiếm dưới dạng điện tử để chúng có thể dễ dàng truy cập và gìn giữ lâu dài. Dự án Gutenberg là thư viện trực tuyến có hơn 75.000 sách điện tử miễn phí, hay thư viện số HathiTrust hiện đang lưu trữ hơn 18 triệu tài liệu số hóa đã giúp việc truy cập tài liệu lưu trữ trở nên tương đối đơn giản. Tài liệu lưu trữ kỹ thuật số có thể bao gồm cả các tệp có nguồn gốc kỹ thuật số và các phiên bản số hóa của tài liệu vật lý như sách, báo, các tệp âm thanh, hình ảnh, video để sử dụng trong tương lai. Không giống như bản sao lưu đơn giản, bản sao lưu này được thiết kế để lưu trữ lâu dài, đảm bảo thông tin vẫn có thể truy cập và sử dụng được trong nhiều năm hoặc thậm chí nhiều thập kỷ. Tài liệu lưu trữ kỹ thuật số cho phép người dùng tiếp cận nhiều tài liệu lịch sử mà không cần phải đến thư viện hoặc kho lưu trữ; cung cấp giải pháp an toàn và hiệu quả cho doanh nghiệp để lưu trữ hồ sơ nhằm tuân thủ pháp luật, dịch vụ khách hàng và duy trì hoạt động; các thư viện sử dụng kho lưu trữ kỹ thuật số để bảo tồn và chia sẻ tài nguyên với nhiều đối tượng hơn….
e) Tài liệu đa phương tiện
Tài liệu đa phương tiện đã và đang đượng ứng dụng rộng rãi trong học tập và giảng dạy. Hầu hết các thư viện sử dụng các nguồn tài liệu này để thúc đẩy các phương pháp học tập hiện đại, đặc biệt là trong các lĩnh vực như nghệ thuật, y học và kỹ thuật. Các nguồn tài liệu này có thể bao gồm video bài giảng, podcast, chương trình mô phỏng, bài thuyết trình kỹ thuật số. Tài liệu đa phương tiện có lợi thế trong việc tăng cường sự hiểu biết, cải thiện khả năng ghi nhớ và đáp ứng các phong cách học tập khác nhau bằng cách thu hút cả giác quan thị giác và thính giác. Trong môi trường giáo dục đại học, tài liệu đa phương tiện thường dùng có thể là các mô đun học tập điện tử tương tác, sách điện tử có video kèm theo và các yếu tố tương tác, các bài thuyết trình kết hợp slide với văn bản và hình ảnh, thường có thành phần âm thanh hoặc video, trải nghiệm thực tế ảo (trải nghiệm nhập vai đưa người học vào nhiều môi trường khác nhau). Tài liệu đa phương tiện mang lại nhiều lợi ích, giúp người dùng hứng thú hơn so với các tài liệu truyền thống chỉ có văn bản hay việc kết hợp thông tin hình ảnh và âm thanh có thể giúp sinh viên nắm bắt các chủ đề phức tạp một cách dễ dàng hơn; tăng cường trí nhớ và phù hợp với nhiều phong cách học tập khác nhau.
2. Các địa chỉ cung cấp tài liệu điện tử tiện lợi trong nước
Hòa nhập xu thế đổi mới trong thời đại kỹ nghệ 4.0, các tổ chức thư viện của Việt Nam, cùng nhiều cơ quan khoa học và giáo dục đang tích cực tham gia xây dựng các kho lưu trữ sách, bài báo, luận án và các tài liệu học thuật phục vụ cho nhu cầu học tập, nghiên cứu. Nhiều trường đại học đã và đang dành nguồn lực lớn xây dựng nguồn học liệu số, tạo điều kiện cho sinh viên và giảng viên sử dụng Internet và tài liệu điện tử cũng như các dịch vụ thư viện và thông tin khác. Đối với sinh viên, học viên, việc nằm lòng địa chỉ một số cơ sở cung cấp tài liệu điện tử sẽ là một lợi thế không nhỏ trong quá trình học tập. Thư viện Quốc gia Việt Nam, Thư viện Khoa học Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh, Cơ sở dữ liệu quốc gia về khoa học và công nghệ, Tạp chí khoa học Việt Nam trực tuyến… là những địa chỉ hữu ích trong việc tìm kiếm tài liệu điện tử phục vụ học tập mà sinh viên, học viên không thể bỏ qua.
Thư viện Quốc gia Việt Nam là một trong những địa chỉ có nguồn tài liệu số hóa phong phú phục vụ người đọc trực tuyến. Theo dữ liệu của tổ chức, dữ liệu số toàn văn do thư viện tự tạo lập và thu nhận lưu chiểu bao gồm hơn 190.000 tên (tên sách, số báo), tương đương gần 12 triệu trang. Truy cập vào trang web của Thư viện Quốc gia Việt Nam, người đọc dễ dàng tiếp cận trên 32.000 luận án tiến sĩ (truy cập tại: http://luanan.nlv.gov.vn), 1.952 cuốn Hán Nôm (truy cập tại: http://hannom.nlv.gov.vn), 9.000 cuốn sách bộ sưu tập Đông Dương (truy cập toàn văn tại: http://sach.nlv.gov.vn), 135.000 số báo, tạp chí Đông Dương (truy cập toàn văn tại: http://baochi.nlv.gov.vn), 338 cuốn sách tiếng Anh viết về Việt Nam. Ngoài ra thư viện còn bộ bộ sưu tập đĩa CD/DVD 3.900 đĩa (truy cập nội bộ), cơ sở dữ liệu trực tuyến, e-book do thư viện mua quyền sách điện tử từ IGroup Publishing, SpringerNature; các CSDL bài báo trực tuyến Wilson, ProQuest, SAGE Journal...
Thư viện khoa học Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh là một thư viện công cộng có nguồn tài liệu điện tử phong phú, rất hữu ích cho học tập, nghiên cứu sinh viên, học viên. Trong những năm gần đây, thư viện đẩy mạnh công tác số hóa và xây dựng cơ sở dữ liệu điện tử. Đến nay, nguồn dữ liệu điện tử của thư viện lên tới gần 40.000 tiêu đề, bao gồm sách, luận án, hình ảnh, tài liệu media, sách nói… Trong đó, 28.380 tiêu đề có nguồn gốc tài liệu in được số hóa, 6.657 tài liệu có nguồn gốc xuất bản điện tử. Truy cập vào trang web của thư viện tại địa chỉ https://phucvu.thuvientphcm.gov.vn/, người đọc dễ dàng tiếp cận 1.563 tựa sách, tuyển tập trong đó có không ít giáo trình và tài liệu tham khảo cần thiết với sinh viên, học viên, 3,757 luận án tiến sĩ, 1.427 quyển sách Hán Nôm quý hiếm, trên 25.000 bài báo, tạp chí được đọc và có thể tải về một cách thuận lợi.
Cơ sở dữ liệu quốc gia về khoa học và công nghệ được xây dựng và quản lý tập trung tại Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ quốc gia. Ba loại tài liệu điện tử được lưu trữ và phục vụ toàn văn, hoàn toàn miễn phí ở đây gồm: cơ sở dữ liệu về nhiệm vụ khoa học và công nghệ, cơ sở dữ liệu về công bố khoa học và công nghệ Việt Nam, cơ sở dữ liệu về tổ chức nghiên cứu và phát triển. Đến nay, cơ sở dữ liệu về nhiệm vụ khoa học và công nghệ đã lưu trữ thông tin kết quả nghiên cứu của 67.696 nhiệm vụ khoa học công nghệ quốc gia; cơ sở dữ liệu về công bố khoa học và công nghệ Việt Nam có 415.685 bản ghi toàn văn, hầu hết là bài báo khoa học đăng tải trên các tạp chí khoa học trong nước và quốc tế; cơ sở dữ liệu về tổ chức nghiên cứu và phát triển có 895 bản ghi thông tin các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. Bạn đọc có thể dễ dàng khai tháng tài liệu điện tử tại địa chỉ: https://sti.vista.gov.vn/.
Tạp chí khoa học Việt Nam trực tuyến cũng là một cơ sở dữ liệu cho phép người đọc tiếp cận tri thức khoa học được xuất bản tại Việt Nam và nâng cao hiểu biết của thế giới về nền học thuật của Việt Nam. Cơ sở dữ liệu này do Cục Thông tin, Thống kê (Bộ Khoa học và Công nghệ) phát triển từ năm 2006, với sự hỗ trợ và hợp tác của Mạng Ấn phẩm Khoa học Quốc tế (INASP). Đến nay, đã có 178 tạp chí khoa học Việt Nam đăng ký tham gia, đăng tải dữ liệu toàn văn dưới định dạng PDF trên website tên miền https://vjol.info.vn/. Tạp chí Khoa học Đại học Thủ Dầu Một đã tham gia từ năm 2014 và cập nhật toàn bộ 77 kỳ phát hành của tạp chí trên trang web này. Bạn đọc có thể truy cập, tải về để sử dụng hàng trăm bài báo khoa học, từ nhiều lĩnh vực khoa học khác nhau để sử dụng trong quá trình học tập và nghiên cứu.
Kết luận
Trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0, việc tìm kiếm tài liệu điện tử phục vụ học tập, nghiên cứu của sinh viên, học viên không chỉ là một giải pháp tiện lợi, giảm chi phí đáng kể. Những nguồn tài liệu điện tử này còn giúp sinh viên, học viên tiếp cận nội dung đa dạng, tài liệu học tập chất lượng cao. Hãy tìm kiếm nguồn cung cấp tài liệu điện tử chính thức, an toàn cùng với các giải pháp đi kèm với các tính năng ưu việt và nhiều lợi ích như truy cập không giới hạn, tiết kiệm chi phí và thời gian, trải nghiệm đọc nâng cao, tùy chọn tùy chỉnh, khả năng chia sẻ và công cụ phân tích. Sinh viên, học viên hãy trở thành người dùng tiên phong, thường xuyên tìm kiếm thông tin từ các nguồn tài liệu điện tử phục vụ học tập và nghiên cứu để tạo nên lợi thế trong học tập.
1. V Senthur Velmurugan. Types of electronic resources and their use in libraries. International Journal of Computing, Programming and Database Management. 6(1)-2025.
2. Thư viện Quốc gia Việt Nam. Nguồn lực số hóa. https://nlv.gov.vn/nguon-thu-vien-quoc-gia/nguon-luc-so-hoa.html
3. Thư viện Khoa học Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh. Tài liệu điện tử. https://phucvu.thuvientphcm.gov.vn/Dictionary/dictionary?DictionaryType=11&orderby=4
4. Bộ Khoa học Công gnhệ. Cơ sở dữ liệu quốc gia về khoa học và công nghệ. https://sti.vista.gov.vn/about.html
5. Cục thông tin Khoa học và Công nghệ. Giới thiệu tạp chí khoa học Việt Nam trực tuyến. https://vjol.info.vn/index.php/index/abou
Phạm Văn Thịnh
Bài đăng cùng chủ đề
30/10/2025 4:42:10 PM — 80Bài viết khắc họa quá trình đổi mới mô hình quản trị của một đại học trẻ trong bối cảnh tự chủ và hội nhập quốc tế. Từ việc cụ thể hóa các nghị quyết của Đảng, Trường Đại học Thủ Dầu Một xây dựng bộ máy tinh gọn, linh hoạt, định hướng “đại học thông minh – hạnh phúc”. Bài viết thể hiện rõ niềm tin vào sức mạnh nội sinh, văn hóa đổi mới và tinh thần đoàn kết, coi con người là trung tâm của mọi cải cách, khẳng định bản lĩnh và khát vọng phát triển bền vững của nhà trường.
06/10/2025 4:19:02 PM — 1504Nhằm tạo cơ hội trao đổi chuyên môn, kết nối các nhà khoa học và ứng dụng các giải pháp công nghệ tiên tiến, Trường Đại học Thủ Dầu Một tổ chức Workshop Quốc tế trong hai ngày 6 và 7/10/2025 với chủ đề “Công nghệ lõi của nền công nghiệp 4.0 và 5.0”.
13/09/2025 8:50:15 AM — 1161Ngày 12/9/2025, đoàn công tác Trường Đại học Thủ Dầu Một do TS. Đoàn Ngọc Xuân – Hiệu trưởng dẫn đầu đã tham dự Tọa đàm khoa học với chủ đề “Thành phố Hồ Chí Minh – Trung tâm dịch vụ lớn của cả nước và khu vực với các ngành dịch vụ cao cấp, hiện đại, có giá trị gia tăng cao: Định hướng và giải pháp đột phá”.
12/09/2025 3:56:20 PM — 678Ngày 12/9/2025, Trường Đại học Thủ Dầu Một đã tổ chức thành công buổi tọa đàm khoa học với chủ đề “Tác động của Trí tuệ nhân tạo (AI) đến Quản trị nhân sự hiện đại”. Tọa đàm đã thu hút sự quan tâm của đông đảo cán bộ, giảng viên, chuyên gia và đại diện từ nhiều doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ và quản trị.
24/08/2025 5:02:41 PM — 3351Ngày 23/8, tại trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên đã diễn ra Hội thảo khoa học “Ứng dụng Công nghệ thông minh trong Công nghiệp 4.0, Thành phố thông minh và Phát triển bền vững – STAIS 2025”.
20/08/2025 11:00:34 AM — 2371Là chủ đề seminar do Viện Đào tạo Công nghệ thông tin, Chuyển đổi số tổ chức vào sáng ngày 20/8/2025. Chương trình có sự tham dự của TS. Bùi Thanh Khiết – Phó Hiệu trưởng, cùng toàn thể cán bộ, giảng viên và sinh viên thuộc các ngành công nghệ thông tin, hệ thống thông tin.
01/08/2025 12:04:56 PM — 1623Là chủ đề hội thảo diễn ra tại trường Đại học Thủ Dầu Một vào sáng ngày 01/8/2025. Hội thảo do trường Đại học Thủ Dầu Một phối hợp với Trung tâm Khởi nghiệp Sáng tạo TP.HCM phối hợp chức nằm trong chuỗi sự kiện thuộc Chương trình kết nối các thành phần trong hệ sinh thái khởi nghiệp nhằm tăng cường sự kết nối giữa các chủ thể trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, triển khai Phong trào “Bình dân học vụ số” nhằm phổ cập kiến thức căn bản về kỹ năng số, và cập nhật kiến thức về trí tuệ nhân tạo tạo sinh (GenAI).
30/07/2025 5:02:31 PM — 558Chiều ngày 30/7/2025, Viện Kỹ thuật Công nghệ đã tổ chức Seminar với chủ đề “Giao diện não – máy tính cho mọi người và sử dụng hàng ngày trong cuộc sống” (Brain-Computer Interface for Everyone and Everyday Use).
25/07/2025 5:31:09 PM — 3157Ngày 25/7/2025, tại trường Đại học Thủ Dầu Một diễn ra hội thảo khoa học quốc gia với chủ đề “Ngành công nghiệp văn hóa ở Việt Nam trong bối cảnh chuyển đổi số, hội nhập và phát triển bền vững”.
08/07/2025 11:31:57 AM — 3921Sáng ngày 08/7/2025, tại trường Đại học Thủ Dầu Một đã diễn ra hội thảo khoa học với chủ đề “Thực trạng an sinh xã hội đối với mẹ đơn thân tại các khu công nghiệp, khu chế xuất. Hội thảo là diễn đàn khoa học để các cơ quan chức năng, các nhà hoạch định chính sách và cộng đồng xã hội tiếp tục chung tay hỗ trợ mẹ đơn thân, giúp họ vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống và đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững của đất nước.
Đang tải...
