TIN TỨC

GV Lê Sỹ Đồng góp phần gìn giữ các công trình nghiên cứu quý giá của cố GS Ca Văn Thỉnh

19/09/2022 09:55 — 713
ThS Lê Sỹ Đồng là giảng viên ngành Sư phạm Ngữ văn, trường ĐH Thủ Dầu Một. Ông là tác giả, đồng tác giả của nhiều sách, công trình nghiên cứu về ngôn ngữ Nam Bộ, văn học trung đại Việt Nam. Luận văn thạc sĩ của GV Lê Sỹ Đồng (năm 2009) nghiên cứu về "Sự nghiệp văn học của Ca Văn Thỉnh". Nhân 120 năm ngày sinh của cố GS Ca Văn Thỉnh, gia đình của ông cùng giảng viên Lê Sỹ Đồng đã sưu tầm, biên soạn các công trình của giáo sư trong di cảo, trên sách báo thành ba tập chuyên khảo. Sách vừa ra mắt bạn đọc. Bài viết giới thiệu do báo Tuổi Trẻ thực hiện. Mời quý vị cùng theo dõi.
-------
Nhà Nam bộ học Ca Văn Thỉnh và 3 tập sách mới: Lưu giữ ký ức văn hóa Nam bộ cho hậu thế

Ở Nam Bộ, thế kỷ XX, có lẽ nhiều người biết đến gia đình danh giá họ Ca ở mảnh đất Bến Tre anh hùng. Gia đình ấy có nhạc sĩ Ca Lê Thuần - từng là phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên,  Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội; đạo diễn Ca Lê Hồng - nguyên hiệu trưởng Trường Nghệ thuật sân khấu II TP.HCM; họa sĩ Ca Lê Thắng - từng là phó tổng thư ký thường trực Hội Mỹ thuật TP.HCM, và đặc biệt là Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Lê Anh Xuân (tên thật Ca Lê Hiến) với bài thơ Dáng đứng Việt Nam
 
Thế nhưng, ít ai biết thân phụ của những tài năng nghệ thuật ấy là nhà Nam Bộ học - Ca Văn Thỉnh (1902 - 1987), với bút danh Ngạc Xuyên cùng những công trình nổi tiếng về Doãn Uẩn (1794 - 1848), đăng trên tạp chí BSEP, số 1 năm 1941; Đền Đế Thiên đối với tiền nhơn ta, Nguyễn Thông, Minh bột di ngư - một quyển sách hai thi xã, Bài diễn văn trong buổi lễ Kỷ niệm Nguyễn Đình Chiểu, Khổng học ở đất Đồng Nai, Nguyễn Văn Thoại với sự đào Thoại hà và kinh Vĩnh Tế… đăng trên Đại Việt tập chí trong hai năm 1942 - 1943; và những công trình khác về văn hóa, lịch sử Nam Bộ in ở các sách báo sau 1945 đến khi ông qua đời.
 
Nhân 120 năm ngày sinh GS Ca Văn Thỉnh, ba tập chuyên khảo tập hợp các công trình, bài viết của ông được NXB Tổng Hợp TP.HCM ấn hành: Di sản văn hóa Nam bộ nhìn từ danh sĩ Nam bộ thế kỉ XIII - XIX; Di sản văn hóa Nam bộ nhìn từ lịch sử Nam bộ và Di sản văn hóa Nam bộ nhìn từ văn học Nam bộ.
 
Trong tập 1 - Di sản văn hóa Nam bộ nhìn từ danh sĩ Nam bộ thế kỷ XIII - XIX, mở đầu tập sách là chuyên luận Đất và người Nam bộ nói về điều kiện tự nhiên, hành trình khai phá, và tiến trình đấu tranh lịch sử của con dân Nam bộ để bảo vệ bờ cõi. 
 
Cùng với tiểu sử và các mẩu chuyện về Võ Trường Toản, Nguyễn Đình Chiểu, Đặng Đức Thuật, Trịnh Hoài Đức, Lê Quang Định, Ngô Nhân Tĩnh, Huỳnh Mẫn Đạt, Trần Thiện Chánh, Hồ Huân Nghiệp, Phan Văn Trị, Nguyễn Hữu Huân... tập sách trình bày công trạng của các danh sĩ với vùng đất Nam bộ qua các bài viết như: Bia và văn về Võ Trường Toản, Nguyễn Hữu Huân - thân thế và sự nghiệp, Anh hùng nông dân Nguyễn Trung Trực và nông dân Nam bộ đấu tranh chống ngoại xâm, Nguyễn Văn Thoại với sự đào Thoại Hà và kinh Vĩnh Tế...
 
Ở tập 2 - Di sản văn hóa Nam bộ nhìn từ lịch sử Nam bộ, bài mở đầu là chuyên luận Hào khí Đồng Nai - kết quả nghiên cứu của Ca Văn Thỉnh về lịch sử, văn hóa Nam bộ trong quan hệ với truyền thống lịch sử, văn hóa dân tộc.
 
Và để cụ thể hơn về lịch sử Nam bộ, tập sách giới thiệu các bài viết Nhìn lại đạo đức khí tiết truyền thống của nhân dân miền Nam, Phong trào đấu tranh của nhân dân Lục tỉnh trong thời gian đầu xâm lược của quân Pháp... cùng những khảo cứu mang đậm chất tư liệu về lịch sử văn hóa "vùng đất mới" như: Đền Đế Thiên đối với tiền nhơn ta, Mạc thị gia phả và trận Rạch Gầm - Xoài Mút, Cuộc khởi nghĩa Hóc Môn 1885 hay là kẻ bạo tàn phải đền tội... 

Đây là những bài viết được Ca Văn Thỉnh công bố trên các báo từ trước 1945 đến sau năm 1975. Những tài liệu mà Ca Văn Thỉnh khảo cứu được đã góp thêm vào "bộ tư liệu" làm căn cứ để xác quyết những nét đặc trưng của văn hóa Nam bộ.

Ở tập 3 Di sản văn hóa Nam bộ nhìn từ văn học Nam bộ, độc giả có cơ hội đọc những bài hịch, phú, vè, ca dao, lý, tục ngữ và những mẩu chuyện dân gian Nam bộ như: Truyện Thủ Huồng, Truyện núi Bà Đội Om, Truyện Nguyễn Thị Tồn, Truyện Già Ba Tri, Truyện Nguyễn Trung Trực, Hịch con Quạ, Hịch con Muỗi, Gia Định Phú, Hịch Tây vô lấy nước, Hịch kêu gọi đánh Tây... 

Nội dung đáng chú ý khác trong tập này là các khảo cứu về văn học viết Nam bộ như: Câu chuyện yếm quỷ, Cuộc bút chiến của Phan Văn Trị và những nhà nho yêu nước Nam bộ chống Tôn Thọ Tường, Mối tình hữu nghị Việt Nam - Campuchia qua thơ văn xưa... 

Thông qua hai nội dung trên, Ca Văn Thỉnh không chỉ làm rõ chất "tri ngôn, dưỡng khí" trong lối ứng xử của người Nam bộ, mà ông còn cho người đọc thấy được tâm tư tình cảm của người Nam bộ trong lao động sản xuất, trong đời sống vợ chồng, trong tình yêu nam nữ...

Có thể thấy, ba tập sách là những khảo cứu của GS Ca Văn Thỉnh về lịch sử, văn học Nam bộ nhằm khẳng định nét riêng văn hóa Nam bộ, và lưu giữ ký ức văn hóa Nam bộ cho hậu thế.
Lê Ta
(nguồn: 
https://tuoitre.vn/nha-nam-bo-hoc-ca-van-thinh-va-3-tap-sach-moi-luu-giu-ky-uc-van-hoa-nam-bo-cho-hau-the-20220917142608984.htm) 

Bài đăng cùng chủ đề

Năm học 2023-2024: Tăng trải nghiệm tích cực của các bên liên quan 06/12/2023 5:37:07 PM — 18
Nhằm đánh giá tất cả các mặt hoạt động của trường trong năm học 2022-2023, đồng thời thảo luận các giải pháp thực hiện nhiệm vụ trong năm học mới 2023 – 2024, sáng ngày 06/12/2023, trường ĐH Thủ Dầu Một đã tổ chức hội nghị Tổng kết năm học 2022 – 2023.
3 giải Nhì, 4 giải Ba cuộc thi Olympic Vật lý sinh viên toàn quốc 05/12/2023 10:31:24 AM — 479
Sáng 03/12/2022, tại trường ĐH Khoa học Tự nhiên – ĐH Quốc gia Hà Nội, cuộc thi Olympic Vật lý sinh viên toàn quốc lần thứ XXV năm 2023 đã bế mạc sau 4 ngày tranh tài. Đội tuyển trường ĐH Thủ Dầu Một với 6 thành viên đã xuất sắc đạt giải 03 giải Nhì phần thi trắc nghiệm, 01 giải Ba phần thi giải bài tập, 02 giải Ba phần thi thực nghiệm và giải Ba toàn đoàn.
ĐH Thủ  Dầu Một đạt 4 giải thưởng Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Bình Dương lần thứ X 04/12/2023 9:27:19 AM — 252
Sáng ngày 1/12/2023, tại Trung tâm Sáng tạo tỉnh Bình Dương đã diễn ra Lễ tổng kết và trao giải Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Bình Dương lần thứ X. Trường ĐH Thủ Dầu Một vinh dự đạt được 1 giải nhì và 3 giải ba.
Chúc mừng 10 dự án vào chung kết TEC2023 29/11/2023 5:45:12 PM — 170
Sáng 25/11/2023, tại Không gian Sáng tạo và Hỗ trợ Khởi nghiệp, Trường Đại học Thủ Dầu Một đã diễn ra vòng bán kết Cuộc thi Sinh viên Trường Đại học Thủ Dầu Một với ý tưởng khởi nghiệp TDMU Entrepreneurship Competition năm 2023 – TEC2023 với 20 ý tưởng, dự án tranh tài.
Talkshow tuyên truyền thông tin về phòng tránh HIV/AIDS 28/11/2023 4:40:06 PM — 128
Giúp đoàn viên thanh niên, sinh viên trang bị những kiến thức về phòng tránh HIV và các biện pháp dự phòng khi gặp các tình huống có nguy cơ lây nhiễm HIV, ngày 28/11/2023, trường ĐH Thủ Dầu Một đã phối hợp với Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Bình Dương tổ chức talkshow tuyên truyền thông tin về HIV/AIDS.
PGS.TS Nguyễn Thanh Bình tái đắc cử Phó Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản tỉnh Bình Dương 24/11/2023 11:52:07 AM — 325
Sáng ngày 24/11/2023, tại Trung tâm Hội nghị và Triển lãm tỉnh, Hội Hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản tỉnh Bình Dương đã tổ chức Đại hội lần thứ II, nhiệm kỳ 2023 – 2028. Trường ĐH Thủ Dầu Một vinh dự có 2 thầy cô được bầu vào BCH nhiệm kỳ mới: PGS.TS Nguyễn Thanh Bình - tái đắc cử chức danh Phó Chủ tịch Hội, TS. Trần Thị Ân - Ủy viên BCH.
Hội nghị cán bộ chủ chốt bầu bổ sung ủy viên BCH Đảng bộ, Ủy viên Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy trường 23/11/2023 4:45:31 PM — 343
Chiều ngày 23/11/2023, Ban chấp hành (BCH) Đảng bộ trường ĐH Thủ Dầu Một đã tổ chức hội nghị thực hiện quy trình kiện toàn bổ sung 01 ủy viên BCH Đảng bộ trường, và 01 ủy viên Ban kiểm tra, nhiệm kỳ 2020 - 2025.
Diễn đàn Thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo 22/11/2023 5:34:41 PM — 256
Sáng ngày 22/11/2023, tại Trung tâm Sáng kiến cộng đồng và Hỗ trợ khởi nghiệp tỉnh Bình Dương (BIIC), trường ĐH Thủ Dầu Một đã phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức diễn đàn thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo. Diễn đàn lần này xoay quanh chủ đề “Kết nối các nguồn lực trong định hướng nghề nghiệp, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho sinh viên tại các trường cao đẳng, đại học tỉnh Bình Dương”.
Ấm áp họp mặt kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 20/11/2023 3:50:04 PM — 432
Sáng ngày 20/11/2023, trong không khí chân tình, ấm áp, trường ĐH Thủ Dầu Một tổ chức chương trình Họp mặt kỷ niệm 41 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11/1982 – 20/11/2023). Buổi lễ là dịp để cán bộ, giảng viên nhà trường qua các thời kỳ cùng nhau ôn lại truyền thống của ngành giáo dục, tôn vinh những thành tựu, những đóng góp của quý thầy cô giáo đối với sự nghiệp giáo dục của tỉnh nói chung và của trường ĐH Thủ Dầu Một.
Tọa đàm “Người truyền lửa” – truyền tình yêu nghề đến sinh viên sư phạm 17/11/2023 1:47:44 PM — 975
Hòa chung trong không khí tưng bừng, sôi nổi của cả nước kỷ niệm 41 năm ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11/1982 – 20/11/2023), khoa Sư phạm đã tổ chức chuỗi hoạt động ý nghĩa nhằm tri ân, tôn vinh thầy cô giáo, đồng thời tạo môi trường để các bạn sinh viên giao lưu, học hỏi và rèn luyện kỹ năng nghề nghiệp.