Nhằm mang đến góc nhìn và đưa ra những đánh giá về tác động của đô thị hóa đến các khía cạnh đời sống của người dân khu vực Đông Nam bộ, qua đó khai lộ bức tranh đa sắc diện mà đô thị hóa mang đến, hội thảo đã nhận được sự quan tâm của các nhà khoa học có chuyên môn từ Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam, Học Viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Trường Đại học KHXH&NV Tp.HCM, Đại học Sài Gòn, Đại học Hoa Sen... cùng nhiều cán bộ quản lý, học viên, sinh viên trên địa bàn các tỉnh Đông Nam bộ.

Ngày 17/4/2017, trường Đại học Thủ Dầu Một đã tổ chức thành công hội thảo khoa học với chủ đề “Tác động của đô thị hóa đến đời sống người dân khu vực Đông Nam bộ”. Hội thảo quy tụ hơn 50 bài tham luận của các nhà khoa học, các cán bộ nghiên cứu, giảng dạy từ nhiều trường đại học, cao đẳng, cơ sở nghiên cứu, học viện, các sở ban ngành ở khu vực Đông Nam bộ và các tỉnh thành trong cả nước. Trong đó, có 47 bài tham luận đã được lựa chọn để biên tập in kỷ yếu.

Dưới góc nhìn tâm lý học, một số báo cáo đã đề cập về những tác động của đô thị hóa đến thay đổi tâm lý người dân, tâm lý nông dân, tâm lý mua sắm, căng thẳng tâm lý công nhân trong các khu công nghiệp... Trên bình diện văn hóa - xã hội, nhiều nghiên cứu thể hiệ sự tác động của đô thị hóa đến các giá trị văn hóa truyền thống, giao tiếp của thanh niên nông thôn, biến đổi lối sống của cư dân... Đối với lĩnh vực kinh tế, sinh kế, nhiều báo cáo tập trung phân tích, bình luận về các vấn đề lao động, việc làm, giáo dục, dạy nghề...

Sau phần báo cáo đề dẫn, hội thảo đã lắng nghe 03 báo cáo tham luận tình bày tại phiên toàn thể. Cụ thể, tham luận “Biến đổi lối sống người dân vùng Đông Nam bộ dưới tác động của quá trình đô thị hóa” của TS. Nguyễn Ngọc Phúc; tham luận “Giải pháp phát triển nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp tại Bình Dương thời kỳ đẩy mạnh đô thị hóa” của ThS. Phạm Kim Cương; tham luận “Đô thị hóa và khả năng tiếp cận dịch vụ CTXH của người lao động nhập cư ở khu vực phi chính thức quận 12 – TP.HCM” của ThS. Phạm Thanh Hải. Ngay từ phiên toàn thể, các ý kiến trao đổi của người tham dự đã rất sôi nổi, đề cập đến những sức ép từ quá trình đôi thị hóa, những thách thức về cơ sở hạ tầng, nhà ở và chính sách an sinh xã hội, sự ô nhiễm môi trường và bất ổn về an ninh trật tự, giải pháp nào để hướng đến công bằng xã hội, bảo vệ môi trường sinh thái, hạn chế những rủi ro trong đời sống và ngăn ngừa tội phạm? Bên cạnh đó, các ý kiến cho rằng, quá trình đô thị hóa nảy sinh mâu thuẫn giữa yêu cầu lao động với đào tạo nghề và chất lượng nguồn nhân lực, khó khăn do thay đổi việc làm và sinh kế người dân. Từ đó cũng đặt ra một thách thức lớn về giáo dục đào tạo là cần phải làm gì để thỏa mãn điều kiện của người sử dụng lao động.

Sau phiên toàn thể, hội thảo phân chia thành 2 tiểu ban chuyên sâu:

Tiểu ban 1 với chủ đề “Tác động của đô thị hóa đến tâm lý, văn hóa, đời sống người dân khu vực Đông Nam bộ”, các bài viết tham luận tập trung phân tích sâu sắc những thay đổi về lối sống, truyền thống gia đình, văn hóa ứng xử, định hướng giá trị của thanh niên sinh viên, các dạng rối nhiễu tâm lý thường gặp dưới sức ép của lối sống công nghiệp như stress, trầm cảm, lo lâu… Các ý kiến trao đổi,  thảo luận hướng đến xác định mức độ dư luận xã hội ảnh hưởng đến định hướng giá trị đạo đức của thanh nhiên sinh viên trong thời kỳ đô thị hóa, cơ sở lí luận của việc xây dựng công cụ nghiên cứu định hướng giá trị đạo đức cho giới trẻ; vấn đề mua sắm và tâm lý mua sắm ở siêu thị hiện đại và chợ truyền thống, những yếu tố nào ảnh hưởng đến tâm lý mua sắm của người dân Đông Nam bộ. Bên cạnh đó, các ý kiến cũng đề xuất những biện pháp cụ thể trong việc ngăn ngừa những tác động tiêu cực của đô thị hóa đến các giá trị của con người, của gia đình, của cộng đồng cũng như các mô hình trợ giúp người dân có đời sống tinh thần lành mạnh, tích cực
.
Tiểu ban 2 bàn về “Tác động của đô thị hóa đến sinh kế, môi trường tự nhiên, môi trường xã hội, chính sách quản lý của Nhà nước đối với người dân khu vực Đông Nam bộ”. Các bài tham luận đã trình bày những thay đổi về các vấn đề sinh kế, an sinh xã hội, môi trường sống,… do đô thị hóa tác động. Nổi bật của sự ảnh hưởng đó là việc tập trung dân cư từ nhiều vùng miền đã tạo ra khó khăn trong việc hoạch định nhà ở, môi trường sống ô nhiễm, trật tự an toàn xã hội, vấn đề việc làm; đồng thời các tác giả đã đề xuất những giải pháp nhằm góp phần định hướng tiến trình đô thị hóa ở Đông Nam bộ diễn ra ổn định, bền vững, cũng như xây dựng môi trường sống an toàn và thân thiện.

Với Đại học Thủ Dầu Một, từ năm 2014, Trường đã ban hành Đề án nghiên cứu khoa học về miền Đông Nam Bộ nhằm hai mục tiêu cơ bản: phát triển Trường Đại học Thủ Dầu Một trở thành đại học trọng điểm của miền Đông Nam Bộ và góp phần phát triển kinh tế, xã hội các tỉnh Đông Nam Bộ. Sau 3 năm, được sự quan tâm, khích lệ của Tỉnh ủy, Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương, được sự hướng ứng của nhiều cơ quan khoa học và giáo dục trên cả nước, đề án đã nhận được nhiều công trình nghiên cứu chất lượng Với những đề xuất, kiến nghị của các nhà khoa học, hội thảo lần này hoàn thiện những nội dung quan trọng của đề án, đồng thời giúp các nhà hoạch định chính sách cấp vĩ mô, cấp địa phương trong vùng Đông Nam bộ đưa ra biện pháp và giải pháp kinh tế, xã hội phù hợp trong bối cảnh của cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0.

PGS.TS Hoàng Trọng  Quyền phát biểu khai mạc hội thảo

TS. Lương Thy Cân phát biểu báo cáo đề dẫn tại hội thảo

TS. Nguyễn Ngọc Phúc trình bày tham luận “Biến đổi lối sống người dân vùng Đông Nam bộ dưới tác động của quá trình đô thị hóa” 

 ThS. Phạm Kim Cương báo cáo tham luận “Giải pháp phát triển nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp tại Bình Dương thời kỳ đẩy mạnh đô thị hóa” 

Hội thảo quy tụ hơn 50 bài tham luận của các nhà khoa học, các cán bộ nghiên cứu, giảng dạy từ nhiều trường đại học, cao đẳng,
cơ sở nghiên cứu, học viện, các sở ban ngành ở khu vực Đông Nam bộ 

TS. Đỗ Thị Nga báo cáo tổng kết hội thảo

Những đề xuất, kiến nghị tại hội thảo góp phần định hướng tiến trình đô thị hóa ở Đông Nam bộ diễn ra ổn định, bền vững, cũng như xây dựng môi trường sống an toàn và thân thiện

BBT